Obecnie istnieją 24 Koła Szkolne Towarzystwa Przyjaciół Lasu. Poniżej zostały przedstawiamy programy działania dwóch Kół Szkolnych: program Kola Szkolnego w Rzekuniu oraz  program Koła Szkolnego przy Szkole Podstawowej nr 150 w Warszawie. Pierwszy przeznaczony jest dla  uczniów klas I-III, drugi dla uczniów klas Y-VI. Przedstawiona została także informacja o działalności Szkolnego Koła TPL w Trzydniku Dużym w latach 2013-2014.

 

Plan pracy Szkolnego Koła TPL w Rzekuniu

Opracowała: Ewa Borkowska, lider Koła.

 

Wrzesień 

• Nabór członków, wspólne opracowanie celów i zadań do pracy w bieżącym roku szkolnym,
• Udział w akcji Sprzątania Świata (20-22.IX).
• Wycieczka na ścieżkę dydaktyczną OLCHA – klasy I.
• Wykonanie drzew z liśćmi techniką frotaż.

 

Październik                 

• Światowy Dzień Zwierząt (4.X).
• Spotkanie z weterynarzem.
• Zbiórka ,,darów” dla psów ze schroniska w Kruszewie.
• Dzień Drzewa - apel, gazetka, ogłoszenie konkursu „Drzewo Życia” i „Czarodziejskie Drzewo”.
• Zbiórka karmy dla zwierząt na zimę (kasztany, żołędzie).                                                                                                       
• Leśny Duszek - wykonanie zabawki z szyszek, żołędzi, kasztanów. Konkurs na najbardziej pomysłową zabawkę (w klasach).
• Wykonanie zdjęć do albumu ,,Drzewa naszej Małej Ojczyzny” oraz zbieranie liści i ich suszenie.
• Wycieczka na ścieżkę dydaktyczną OLCHA – klasy I.
• Wykonanie zielników liści drzew -  ćwiczenia w rozpoznawaniu gatunków.
• Przygotowanie i przeprowadzenie akcji „Ratujmy kasztanowce”: 

            - spotkanie z leśnikiem

             - pogadanka

            - wykonanie plakatów i gazetki tematycznej

            - walka ze szrotówkiem - zgrabienie liści w alei kasztanowców i przekazanie worków  do utylizacji leśnikom.

 

Listopad  

• Rozstrzygnięcie konkursu „Drzewo Życia” i „Czarodziejskie Drzewo”.
• Wykonanie albumu ,,Drzewa naszej Małej Ojczyzny”.
• Ogłoszenie konkursu fotograficznego ,,OKIEM ZWIADOWCY - LAS W CZTERECH PORACH ROKU”.
• Idzie zima – naprawa i opieka nad karmnikami, prowadzenie obserwacji ornitologicznych, przygotowanie karmy dla ptaków i rozpoczęcie dokarmiania ptaków.
• Czy moja rodzina dba o środowisko? – opracowanie i przeprowadzenie ankiety.
• Rady na odpady – segregacja śmieci, recykling.

 

Grudzień

• Ekoludek – wykonanie maskotki z odpadów.
• Zima w lesie – POGADANKA (scenariusz zajęć).
• Choinka dla zwierząt – wykonanie choinki dla zwierząt leśnych – PLAKAT. 
• Choinka dla zwierząt – wykonanie choinki dla zwierząt leśnych z warzyw, owoców,  ziaren – konkurs (nagroda - wyjazd do lasu z leśnikiem i zawiezienie smakołyków).        
• Stroik zamiast choinki –  wykonanie świątecznego stroika.

 

Styczeń

• „Tropy na śniegu” – POGADANKA, wykonanie tropów jako pieczątek z ziemniaka.
• Wyjazd do lasu w celu szukania tropów zwierząt, dokarmianie zwierząt.                                                                                                                                                                                                                             

Luty

• Przeprowadzenie konkursu wiedzy pod hasłem „ Życie lasu”.
• Mój przyjaciel – wystawa fotografii i rysunków zwierząt domowych.
• Pielęgnacja i rozmnażanie roślin doniczkowych.

 

Marzec

• Formy ochrony przyrody w Polce i najbliższej okolicy, wykonanie plakatów nt roślin chronionych.
• Ćwiczenia w rozpoznawaniu gatunków roślin i zwierząt chronionych.
• Wykonanie albumów zwierząt chronionych.
• Wykonanie znaków ekologicznych wg pomysłu uczniów.

 

Kwiecień

• Tydzień Czystości Wód (1-7.IV) - Woda w życiu człowieka i lasu. Znaczenie wody, przyczyny i skutki skażenia wód, konieczność oszczędzania wody.
• Obchody Dnia Ziemi - poznanie sposobów ratowania Ziemi, poznanie różnych środowisk przyrodniczych – spacer, wykonanie plakatów.
• Prace porządkowe w ogródku szkolnym – przesadzenie roślin wyhodowanych w doniczkach do ogródka.
• Kto dba o nasze lasy? Nadleśnictwo jako instytucja powołana m. in. do ochrony polskich lasów.

 

Maj

• Leśnicy - ludzie zawodowo związani z ochroną lasów – spotkanie z leśnikiem.
• Aby las przeżył nas! Nie czyńmy z lasów wysypiska śmieci! Dlaczego należy chronić lasy?
• Patrole rodzinne – plener fotograficzny – CO NAS CIESZYJ? CO NAS BOLIL?!
• Światowy Dzień Ochrony Środowiska (5.VI) – pogadanka na temat ochrony przyrody, przygotowania do konkursu.
• 31.V – Dzień Bociana – poznanie zwyczajów bociana, obserwacja gniazd bocianich w najbliższej okolicy, wykonanie albumu o życiu bocianów.

 

Czerwiec

• Rozstrzygnięcie konkursu fotograficznego ,,OKIEM ZWIADOWCY - LAS W CZTERECH PORACH ROKU”.
• Dni Lasu (1-7.VI) – I MIĘDZYSZKOLNY KONKURS PRZYRODNICZY„LAS – BLIŻEJ NAS”, przedstawienie „ Wiosna w lesie”.
• „Nie palcie skowronków” - straty w środowisku, które wywołuje wypalanie łąk i pól przez człowieka - pogadanka.
• Podsumowanie całorocznej pracy SK TPL, wręczenie dyplomów i nagród, propozycje pracy grupy na następny rok szkolny.

 

Autorski program zajęć przyrodniczo - ekologicznych

dla uczniów klas V - VI 

Opracowała: Bernadeta Andrzejewska.,

lider Koła Szkolnego  przy Szkole Podstawowej nr.150 w Warszawie

 

Głównym zadaniem zajęć ekologicznych jest uwrażliwienie dzieci na problemy środowiska.

Edukacja ekologiczna jest  bardzo ważnym działaniem wpływającym na postawę dziecka.  Przybliżając relacje panujące w środowisku leśnym i towarzyszące im zagrożenia sugerujemy dzieciom styl życia i kształtujemy pozytywną postawę emocjonalną nie tylko wobec środowiska, ale również wobec drugiego człowieka.

Program edukacji ekologicznej będzie realizowany w klasach V- tych w  latach 2014- 2016 , w ramach godziny rejestrowanej z Karty Nauczyciela raz w tygodniu. Jedną z atrakcyjnych form pracy na lekcji  będą wycieczki do lasu. Dziecko poprzez bezpośredni kontakt z przyrodą,  doznaje wielu przeżyć emocjonalnych, których nie dostarczy lekcja w klasie. Lekcje wzbogacane będą również informacjami, które uczniowie pozyskiwać będą samodzielnie z Internetu, korzystając z tabletów w ramach uczestnictwa szkoły w programie ,,Cyfrowa szkoła”.

Program jest elastyczny, ma charakter ramowy, możliwe jest nanoszenie zmian w trakcie jego realizacji.

 

Cele programu:

• zachęcanie uczniów do rozwijania swoich pasji życiowych, 
• budowanie wiedzy przyrodniczej poprzez samodzielne poszukiwania, dyskusje naukowe, eksperymenty, obserwacje,
• kształtowanie umiejętności formułowania wniosków z zaobserwowanych relacji panujących w lesie,
• zainteresowanie dzieci lasem, jego różnorodnością i pięknem,
• budzenie szacunku do przyrody,
• propagowanie kultury i historii związanej z leśnictwem,
• rozumienie zależności istniejących w lesie,
• poznawanie współzależności panujących między człowiekiem a środowiskiem,
• wyrabianie u dzieci współodpowiedzialności za stan środowiska,
• kształtowanie i doskonalenie prawidłowych form kontaktu z przyrodą leśną,
• rozwijanie przyjaznego stosunku do zwierząt dziko żyjących w lasach,
• przygotowanie uczniów do konkursów przyrodniczych.

Treści kształcenia:

Treści nauczania będą obejmować wybrane zagadnienia z programu nauczania klas IV – VI w wersji poszerzonej.

 

Zadania szkoły:

• kształtowanie postaw proekologicznych, 
• pobudzanie wrażliwości uczniów na problemy otaczającej przyrody,
• uczenie szacunku do zwierząt i otoczenia,
• przekazywanie wiedzy na temat warunków panujących w środowisku leśnym.

 

Osiągnięcia:

• obserwuje składniki środowiska leśnego i ich opisuje, 
• całościowo postrzega różnorodność biocenozy leśnej,
• dostrzega walory przyrodnicze najbliższego środowiska,
• dostrzega zależności między elementami biocenozy lasu i człowieka,
• propaguje las jako miejsce wypoczynku i rekreacji,
• rozpoznaje za pomocą kluczy i atlasów organizmy leśne,
• propaguje proekologiczne zachowania w najbliższym otoczeniu,
• integruje się współpracując w grupie,
• dostrzega kulturowe walory najbliższego środowiska,
• wykonuje atlas roślin,
• potrafi wykorzystać informacje z Internetu do przygotowania prezentacji multimedialnych.

 

Metody i formy pracy:

• zajęcia w terenie – obserwacje środowiska najbliższej okolicy, 
• uczestnictwo w konkursach organizowanych przez TPL,
• sporządzanie atlasu roślin,
• pielęgnacja ogrodu szkolnego,
• prowadzenie akcji : ,,Ratujmy kasztanowce” , dokarmianie zwierząt,
• plakaty, wystawy, referaty, gazetki – efekt końcowy zajęć w ramach opracowanego programu,
• przygotowywanie prezentacji multimedialnych.

Ewaluacja:

• udział w akcjach poświęconych działaniom ekologicznym, 
• prace uczniów (zielniki, prezentacje multimedialne),
• dokonania uczniów w konkursach przyrodniczych.

 

Przykładowy plan zajęć lekcyjnych.

Zagadnienia ogólne i szczegółowe.

 

Czym jest las?

• różne drzewa, różne lasy, 
• krajobrazy leśne,
• jaki jest las w najbliższej okolicy,
• windą przez las czyli piętrowość roślin w lesie,
• warunki panujące w poszczególnych warstwach lasu,
• działania człowieka, które szkodzą środowisku leśnemu,
• jak chronić las?
• obyczaje dzikiej zwierzyny,
• uczymy się obliczać wiek drzewa.

 

Co nam daje las?

• poznajemy gatunki grzybów, 
• mikoryza i jej znaczenie,
• las jako dom zwierząt, źródło pożywienia i surowca,
• rola lasu w utrzymaniu życia na naszej planecie,
• zasady zachowania się w lesie.

 

Las jako zbiorowisko fauny i flory.

• rosliny i zwierzęta poszczególnych warstw lasu, 
• "w roślinie jak w fabryce"
• rozpoznawanie pospolitych drzew i krzewów,
• mieszkańcy lasu i różne sposoby zdobywania pokarmu,
• zależności pokarmowe,
• ptaki elementem biocenozy leśnej,
• obserwacja ptaków za pomocą lornetki,
• ślady i tropy zwierzą leśnych,
• jak zwierzęta zimują.

 

Ścieżka przyrodniczo- dydaktyczna w Lesie Bemowskim.

• historia powstania Lasu Bemowskiego, 
• rozpoznawanie gatunków drzew i krzewów na trasie ścieżki,
• obserwacja ptaków w Lesie Bemowskim,
• zwierzęta związane z tym terenem,
• Eko – turniej wiedzy o lesie, odbywający się na terenie kompleksu leśnego, przygotowanie do konkursu.

 

Udział w konkursach

• korzystanie z bieżącej oferty konkursów organizowanych przez TPL, 
• udział w konkursach o tematyce leśnej organizowanej przez inne instytucje,
• organizacja  wystaw wśród uczestników zajęć przyrodniczych.

 

Informacja o działalności Szkolnego Koła TPL w Trzydniku Dużym w latach 2013 - 2014.

Opracował opiekun SK TPL – Henryk Flis, 04.05.2014 r.

 

Szkolne Koło TPL aktualnie liczy 31 członków (uczniów Publicznego Gimnazjum w Trzydniku Dużym) oraz 2 opiekunów (ze strony szkoły nauczyciel biologii – Henryk Flis, drugi opiekun – leśniczy Zbigniew Puzoń). Działalność koła opiera się o plany zatwierdzone na zebraniach członków koła, a koordynuje ją zarząd, któremu aktualnie przewodniczy uczennica klasy IIIA – Anna Kamińska.

 

W minionym okresie członkowie Koła zrealizowali następujące zadania:

• zamieszczali informacje organizacyjne na gazetce ściennej,
• przeprowadzili jesienną akcję zbierania żołędzi dla Leśnictwa Szkółkarskiego Marynopole (37 uczniów zebrało łącznie 698,1 kg żołędzi),
• zorganizowali i uczestniczyli w wycieczce do Leśnictwa Szkółkarskiego Marynopole, gdzie poznali etapy produkcji sadzonek, pomagali przy przenoszeniu kaset z sadzonkami, zwiedzili fragment rezerwatu Marynopole i grilowali z gospodarzem placówki panem Zbigniewem Puzoniem (34 osoby),
• zorganizowali i uczestniczyli w wycieczce do Zespołu Szkół Leśnych w Biłgoraju (47 uczestników),
• przeprowadzili szkolny etap II konkursu wiedzy przyrodniczej organizowanego przez Niepubliczne Technikum Leśne prowadzone przez Stowarzyszenie „Szansa” w Lublinie (21 uczestników).
• przeprowadzili akcję „W młodości sadźcie drzewa - 2013” pośrednicząc w zakupie i dystrybucji sadzonek (250 szt. modrzewia, 100 szt. sosny) z Leśnictwa Szkółkarskiego w Marynopolu – 22 uczestników,
• przeprowadzili szkolny konkurs fotograficzny „Las zimą”, na który wpłynęło 21 prac, 
• uczestniczyli w etapie międzyszkolnym europejskiego konkursu „Młodzież w lasach Europy - 2013” – 14 trzyosobowych zespołów,
• wykonali gazetką ścienną „Nadleśnictwo Gościeradów”,
• przeprowadzili szkolną akcję zbierania makulatury (1610 kg) – 109 uczestników,
• zorganizowali wiosenną wycieczkę do rezerwatu „Marynopole” (zwiedzanie, sprzątanie, edukacja leśna, ognisko z poczęstunkiem) – 40 uczestników,
• zorganizowali konkurs wiedzy o Nadleśnictwie Gościeradów – 41 uczestników,
• uczestniczyli w rajdzie pieszym na trasie Salomin – rezerwat „Szczeckie Doły” – Salomin – Węglinek (8 uczestników),
• wykonali gazetkę ścienną „Szczeckie Doły jesienią”,
• zorganizowali szkolny konkurs plastyczny „Choinka ekologiczna” (10 uczestników),
• wykonali wystawę pokonkursową „Choinka ekologiczna”,
• zorganizowali wigilię TPL w Dziupli z udziałem zaproszonych gości (17 uczestników),
• przeprowadzili akcję „W młodości sadźcie drzewa - 2014” pośrednicząc w zakupie i dystrybucji sadzonek (modrzew - 1061 szt., sosna - 1183 szt., świerk - 1041 szt., głóg - 119 szt.) z Leśnictwa Szkółkarskiego w Marynopolu – 22 uczestników,
• uczestniczyli w etapie międzyszkolnym europejskiego konkursu „Młodzież w lasach Europy - 2014” – 7 trzyosobowych zespołów,
• zorganizowali wycieczkę do rezerwatu „Marynopole” z okazji Dnia Ziemi - zwiedzanie połączone ze sprzątaniem (20,5 worków śmieci), spotkanie z leśniczym Krzysztofem Likosem, ognisko z poczęstunkiem – 62 uczestników,
• przygotowali prezentacje multimedialne na konkurs „Zimowy świat”, które przesłano do siedziby TPL „Ptaki zimujące w Polsce – bażant” i „Zielona zima – jałowiec i jodła”,
• odbyli dwa zwiady terenowe związane w wyżej wymienionymi prezentacjami konkursowymi.

 

Należy z uznaniem podkreślić fakt, że prace i Koła Szkolnego w Trzydniku Dużym koordynuje zarząd, któremu przewodniczy jedna z uczennic.  Zachęcamy inne koła szkolnego do przyjęcia podobnego rozwiązania.  .Wyzwalanie aktywności i samodzielności młodzieży stanowi  wielki walor tego rodzaju działań

 

 

***

 

 

Jednym z podstawowych celów działania Towarzystwa Przyjaciół Lasu w bieżącej dekadzie jest wspieranie  i rozpowszechnianie edukacyjnych programów  przyrodniczo-leśnych opracowanych i realizowanych przez pedagogów z Kół Szkolnych TPL z uwzględnieniem lokalnych możliwości i uwarunkowań. Zostaną przygotowane materiały edukacyjne w formie elektronicznej – booklety.  Zwracamy się do Walnego Zgromadzenia o powołanie Komisji Redakcyjnej, która w ciągu czterech  miesięcy sformułuje wymagania merytoryczne dotyczące tych materiałów.

 

Materiały w formie  trzech bookletów z dziedziny LASY I LEŚNICTWO POLSKIE  adresowane do:

• PRZEDSZKOLAKÓW
• UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
• UCZNIÓW SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH

 

przeznaczone będą do nauki w ramach zajęć pozalekcyjnych. Booklety powinny zawierać materiał edukacyjny umożliwiające zapoznanie się i pogłębienie wiedzy o lasach i  leśnictwie stosownie do grupy wiekowej. Objętość  poszczególnych bookletów powinna wynosić 40 stron (tekst i obrazy), przy  czym tekst w zależności od grupy wiekowej  powinien zawierać:

• przedszkola –  około 2000 znaków,  
• szkoły podstawowe – około  20 000 znaków,
• szkoły ponadpodstawowe – około 50 000 znaków.

 

Na podstawie przygotowanych przez Komisję Redakcyjną materiałów Zarząd Główny poszuka wykonawców bookletów wśród:

• nauczycieli, zajmujących się edukacją przyrodniczo –leśną 
• pracowników dydaktycznych wydziałów leśnych i przyrodniczych wyższych uczelni
• edukatorów leśnych Lasów Państwowych i Parków Narodowych
• redaktorów specjalistycznych wydawnictw posiadających uznany dorobek w dziedzinie edukacji przyrodniczo – leśnej.

Z wybranymi wykonawcami zostaną zawarte umowy o dzieło na opracowanie materiałów edukacyjnych. Zarząd Główny wyraża nadzieję, że Walne Zgromadzenie omówi i zaopiniuje powyższy projekt.