Współczesny surwiwal to umiejętne połączenie wiedzy, umiejętności i sprawności. Jedynie połączenie tych trzech części pozwoli nam swobodnie i bezpiecznie przemierzać leśne ostępy.
 
 
Wiedza
Wiedza to jedna z podstaw naszego przetrwania, bez wiedzy skazani jesteśmy na wiele niebezpieczeństw. Wiedza jest podstawą wszystkich naszych działań. Poznanie miejscowych gatunków fauny i flory, ukształtowania terenu ale również znajomość praw fizyki i  chemii oraz zagadnień geografii uczyni nas pewnymi swych decyzji.
 
Umiejętności
Umiejętności to praktyczne zastosowanie nabytej wiedzy, tylko w parze z nią są prawdziwą uniwersalną wartością. Umiejętność posługiwania się kompasem, rozpoznawania jadalnych roślin, obserwacji zachowań zwierząt, budowy obozowiska czy wreszcie udzielania pierwszej pomocy to podstawy w czasie bliższych czy dalszych wypraw.
 
Sprawność
Trzecim elementem surwiwalu jest sprawność, to ona pozwala nam pokonywać leśne ostępy, próbować wspinaczki. Pozwala maszerować wiele godzin. Sprawność będzie nam też niezbędna dla zapewnienia sobie bezpieczeństwa.  Nasza sprawność podnosimy poprzez lekcje wychowania fizycznego oraz zajęcia w klubach sportowych. Łucznictwo, pływanie, biegi na orientację i inne dyscypliny - to wspaniała okazja aby podnieść nasze możliwości !
 

W naszym programie wyróżniamy w kolejności najistotniejsze punkty :
 
1. Zasady bezpieczeństwa, dobór sprzętu, ubioru i ekwipunku, odpowiedzialność prawna
organizatorów*.
2. Pierwsza pomoc przed medyczna w warunkach terenowych, zasady postępowania,
alarmowania, kolejność podejmowanych kroków, samo ratownictwo – zajęcia
warsztatowe*.
3. Poruszanie się w terenie, terenoznawstwo , postępowanie w wypadku zagubienia – zajęcia
warsztatowe*.
4. Dzikie rośliny jadalne w lasach, zatrucia i pierwsza pomoc w zatruciach
5. Biwakowanie, zasady wypoczynku w lasach, budowa improwizowanych schronień,
bezpieczeństwo pożarowe*.
6. Gry terenowe - zajęcia warsztatowe*
7. Wycieczki i rajdy przygodowe w tym zajęcia linowe*.
8. Bezkrwawe łowy – zajęcia podczas których tropimy, podchodzimy i fotografujemy
zwierzęta*.
 
*Zajęcia w formie warsztatów dla nauczycieli i wychowawców.

Wiele ciekawych informacji opublikowaliśmy na stronie www.surwiwal.org.pl

Na rok 2013 zaplanowano następujące spotkania tematyczne dla osób prowadzących zajęcia terenowe.

- I kwartał 2013 - Zimowe Spotkanie w Tatrach - bezpieczeństwo imprez terenowych w zimie. Realizowane wspólnie z Tatrzańskim Parkiem Narodowym.

1. Zasady bezpieczeństwa, dobór sprzętu, ubioru i ekwipunku, odpowiedzialność prawna
organizatorów.
2. Pierwsza pomoc przed medyczna w warunkach terenowych, zasady postępowania,
alarmowania, kolejność podejmowanych kroków, samo ratownictwo – zajęcia
warsztatowe.
3. Poruszanie się w terenie, terenoznawstwo , postępowanie w wypadku zagubienia – zajęcia
warsztatowe.

- II kwartał 2013 - Wiosenne warsztaty z terenoznawstwa w Puszczy Noteckiej – leśne biegi na orientacje. Zagadnienia wydolności u młodzieży,. Spotkanie w Sudetach lub Jurze – Las Górski*

1. Zasady bezpieczeństwa, dobór sprzętu, ubioru i ekwipunku, odpowiedzialność prawna
organizatorów.
2. Pierwsza pomoc przed medyczna w warunkach terenowych, zasady postępowania,
alarmowania, kolejność podejmowanych kroków, samoratownictwo – zajęcia
warsztatowe.
3. Poruszanie się w terenie, terenoznawstwo , postępowanie w wypadku zagubienia – zajęcia
warsztatowe.
4.. Biwakowanie, zasady wypoczynku w lasach, budowa improwizowanych schronień,
bezpieczeństwo pożarowe. 

*W ramach zajęć w II kwartale zrealizowano spotkanie w czasie trzydniowych warsztatów dla liderów edukacji leśnej. Z pominięciem pkt 4.

 

- III kwartał 2013 – Wakacje z Leśna Szkołą Surwiwalu – leśny obóz sportowy, jak prowadzić leśne gry sportowe i terenowe dla dzieci i młodzieży.

1. Zasady bezpieczeństwa, dobór sprzętu, ubioru i ekwipunku, odpowiedzialność prawna
organizatorów.
2. Pierwsza pomoc przedmedyczna w warunkach terenowych, zasady postępowania,
alarmowania, kolejność podejmowanych kroków, samo ratownictwo – zajęcia
warsztatowe.
3. Poruszanie się w terenie, terenoznawstwo , postępowanie w wypadku zagubienia – zajęcia
warsztatowe.
4. Dzikie rośliny jadalne w lasach, zatrucia i pierwsza pomoc w zatruciach
5. Biwakowanie, zasady wypoczynku w lasach, budowa improwizowanych schronień,
bezpieczeństwo pożarowe.
6. Gry terenowe - zajęcia warsztatowe.

 

- IV kwartał 2013 – Zbiory runa leśnego , Warsztaty fotograficzne

1. Poruszanie się w terenie, terenoznawstwo , postępowanie w wypadku zagubienia – zajęcia
warsztatowe.
2. Dzikie rośliny jadalne w lasach, zatrucia i pierwsza pomoc w zatruciach
3. Biwakowanie, zasady wypoczynku w lasach, budowa improwizowanych schronień,
bezpieczeństwo pożarowe.
4. Bezkrwawe łowy – zajęcia podczas których tropimy, podchodzimy i fotografujemy
zwierzęta.

Zimowe wycieczki – czyli jak przygotować się do marszu w śniegu po pas.

  Radość z obcowania z przyrodą, uczestnictwa w wycieczce po pobliskich lasach lub górskich przełęczach zależy w sporej mierze od naszego przygotowania.
Odpowiedni dobór trasy i godziny wyjścia i czasu przebywania w terenie to tematy na odrębny artykuł. Są to sprawy istotne i ważne, w tym jednak momencie chcemy skoncentrować się na doborze właściwego wyposażenia oraz ubioru na krótką wycieczkę po okolicy.
Jako istotne zaznaczamy, że zawsze przebywając w terenie z grupą należy poinformować przełożonych lub wyznaczone osoby o trasie i celu naszego spaceru, przezorny zawsze się zabezpiecza.

 Jeśli zapewnimy grupie odpowiednie wyposażenie i odpowiednio ją poinstruujemy będzie nam łatwiej prowadzić zajęcia w terenie a nie sama wędrówka jest naszym celem. Dobrą praktyką jest omówienie na dzień przed wycieczką całej jej strasy wraz z zaznaczeniem jej na mapie, miejsc planowanego postoju, posiłku oraz ramowego planu dnia, marsz po wytyczonej trasie wyrabia tez wyczucie odległości i szacowania swoich możliwości i sił. Ponad to uczestnicy będą mogli doskonalić swe umiejętności posługiwania się mapą w trakcie zajęć.
 
 Warto w takim omówieniu ująć ponad to:
 

• Zasady zapobiegające odłączeniu się uczestników.
• Punkty charakterystyczne w terenie, punkty oczekiwania pomocy w wypadku odłączenia i zgubienia.
• Zasady postępowania podczas oczekiwania na pomoc, używanie gwizdka.

 
 Na dzień lub dwa przed zajęciami tak aby dać czas na przygotowanie warto omówić też na przykładzie ( najlepiej aby był to rysunek lub wybrany uczestnik zajęć) ubiór i wyposażenie. Wiele z dzieci a czasem rodziców nie ma dobrego wyobrażenia o tym jak przygotować się na spacer w terenie, gdzie nie znajdujemy się blisko ciepłego domu albo wnętrza samochodu.
 

  Przy doborze ubioru wskazanym wydaje się przypomnienie o zasadzie zakładania kilku luźnych warstw odzieży. Takie przygotowanie zapewni nam komfort termiczny. W marszu powinniśmy ubrani być dość lekko tak aby nie pocić się gdyż w ten sposób ryzykujemy przeziębieniem lub hipotermią. Na postoju nawet kilku minutowym warto założyć dodatkową bluzę.

Kilka słów poświęćmy butom

Zalecamy buty sznurowane i koniecznie zabezpieczone przed wsypywaniem się śniegu, "wchlapywaniem" błota lub spływaniem wody z nogawek do cholewek.
W wypadku konieczności omówić sposoby mocowania stuptutów.
Źle dobrane obuwie to istotny powód wychłodzenia organizmu i ewentualnych przeziębień.

Poza ubiorem ważne jest też wyposażenie. Dobierajmy sprzęt tak aby był nam realnie pomocny, a przy tym łatwo dostępny i stosunkowo lekki. Noszony bagaż ma być pomocą i powinien zapewnić nam minimum komfortu jednak jego ciężar i gabaryty powinny być dość znikome. Bardzo często zbyt ciężkie plecaki odbierają nam radość z wędrówki.


Wymagane wyposażenie każdego uczestnika :


1. Gwizdek -  na wypadek nieplanowanego odłączenia się od grupy
2. Kopia mapy z zaznaczona trasą
3. Napój
4. Kanapka
5. Czapka, rękawiczki – niezależnie od pogody, zawsze mogą być „zapasem”
6. Skarpety
7. Dopasowany do możliwości uczestnika i trasy plecak lub tornister
8. Jeśli temperatura wskazuje na możliwość opadu deszczu folia – uczy to dzieci zaradności nie zawsze trzeba kupować drogie poncho

Jak widać skompletowanie takiego wyposażenia nie jest ani kosztowne ani zbyt wyszukane, zapewnia minimum bezpieczeństwa i komfortu uczestnikom.

Wymagane wyposażenie każdego z opiekunów- zakładamy, że posiadają pakiet taki jak każdy uczestnik :

1. Apteczka z folia NRC (1 folia na 5 uczestników)
2. Scyzoryk
3. Kompas
4. Telefon komórkowy z naładowana baterią ( dobrze jeśli an czas wycieczki posiadamy telefony różnych operatorów )
5. Lornetka – nawet mała lornetka potrafi zaoszczędzić wiele czasu i drogi, jest tez pomocna w obserwacji dla całej grupy
6. Latarka.
7. Zapalniczka lub inne wypróbowane źródło ognia
 
 
W zależności od wieku uczestników ich zaradności i trasy warto rozważyć po stronie opiekunów

• Większy plecak do przenoszenia ekwipunku dzieci w przypadku ich osłabienia i konieczności ulżenia ich bagażowi.
• Dodatkowa awaryjna kurtka, skarpety dla uczestników na wypadek przymusowego oczekiwania w niesprzyjających warunkach pogodowych.

Przed wymarszem należy skontrolować i wyregulować plecaki, jednocześnie wyjaśniając zasady regulacji. Skontrolować poprawność ubioru w tym butów.
 

Jacek Drabrczyk

Tomasz Witczak

Podsumowanie zajęć w Tatrzańskim Parku Narodowym

W dniach 25-27 marca tego roku odbyło się pierwsze otwarte spotkanie w ramach Leśnej Szkoły Surwiwalu. W ramach tej akcji staramy się oferować wiedzę przyrodniczą w ciekawej formie połączonej z zajęciami terenowymi.
Dzięki uprzejmości Tatrzańskiego Parku Narodowego oraz grupy instruktorów surwiwalu i ratownictwa mogliśmy w czasie trwania warsztatów dla osób prowadzących zajęcia terenowe poznać zarówno walory przyrodnicze Tatr jak i zasady bezpieczeństwa imprez plenerowych.Ku naszemu zaskoczeniu mieliśmy też gościa z Hiszpanii.
W ramach zajęć odbyły się :
- prelekcja w siedzibie TPN - zasady udostępniania obszaru parku
- omówienie zmian zachodzących w lasach TPN
- wycieczka piesza z przewodnikiem górskim
- podstawowe zajęcia terenowe dotyczące bezpieczeństwa lawinowego zimą, w tym zajęcia praktyczne
- omówienie przyczyn wypadków i zdarzeń w terenach leśnych i górskich
- zajęcia teoretyczne i praktyczne z pierwszej pomocy
- omówienie zasad i sposobów prowadzenia zajęć terenowych z młodzieżą
- samoratownictwo na szlaku - użycie apteczek folii NRC
- dydaktyka i metodyka prowadzenia zajęć terenowych
- warsztaty surwiwalu